Γενετική Ανάλυση Διατροφή & Άθληση στο ΜΗΤΕΡΑ

Τι είναι το τεστ DNA;

Το ανθρώπινο DNA φέρει τη μορφή μίας διπλής σπειροειδούς έλικας και τα δομικά του στοιχεία είναι γνωστά ως νουκλεοτίδια. Οι ακολουθίες (αλληλουχίες) των νουκλεοτιδίων στο DNA υπαγορεύουν τη σύνθεση των πρωτεϊνών, που είναι βασικά λειτουργικά βιολογικά μόρια στο σώμα μας, και οι οποίες επιτελούν όλες τις διεργασίες: από τη σηματοδότηση και την αντίδραση σε εξωτερικά ερεθίσματα, μέχρι το μεταβολισμό.

Το ανθρώπινο DNA είναι κατά 99,9%, περίπου, ταυτόσημο από άτομο σε άτομο. Ωστόσο, υπάρχουν μικρές διαφορές, που καθιστούν το κάθε άτομο μοναδικό. Κάποιες από τις παραλλαγές αυτές ονομάζονται πολυμορφισμοί – Single Nucleotide Polymorphisms (SNPs) και συνδέονται με διαφοροποίηση στις βιολογικές λειτουργίες, οι οποίες δυνητικά συνδέονται με γενετικές προδιαθέσεις. Αυτή η διαφοροποίηση συνήθως σχετίζεται με διαφοροποιημένες ανάγκες σε εξωγενείς παράγοντες (όπως για παράδειγμα διατροφικούς), οι οποίοι καλούνται να εξισορροπήσουν και να συμβαδίσουν με τη διαφοροποιημένη λειτουργία του αντίστοιχου γονιδίου.

Επομένως, με τη γενετική ανάλυση (τεστ DNA), το άτομο θα αποκτήσει γνώση για το ποιοι γενετικοί πολυμορφισμοί ανιχνεύονται στον ίδιο και ποιες είναι οι προσωπικές του ανάγκες.

Γενετική Ανάλυση Διατροφή & Άθληση

Συγκεκριμένα, η Γενετική Ανάλυση Διατροφή & Άθληση του ΜΗΤΕΡΑ, μελετά πώς τα γονίδια επηρεάζουν το μεταβολισμό των θρεπτικών συστατικών από τις τροφές, την αποβολή των τοξινών, την προδιάθεση προς αύξηση του σωματικού βάρους, την ανταπόκριση του σώματος σε διάφορους τύπους άσκησης και την προδιάθεση για τραυματισμούς.

Η έκθεση αποτελεσμάτων κάθε προσωπικής γενετικής ανάλυσης βασίζεται στις πιο πρόσφατες τεκμηριωμένες επιστημονικές έρευνες που έχουν δημοσιευθεί σε επιστημονικά περιοδικά, με τη διαδικασία του peer-review και έχουν αξιολογηθεί από την επιστημονική ομάδα του ΜΗΤΕΡΑ και των συνεργατών του. Κάθε αποτέλεσμα βασίζεται σε δημοσιευμένες ερευνητικές εργασίες, που δείχνουν τις σχετικές επιπτώσεις στην ανθρώπινη διατροφή, την άθληση και πολλούς άλλους παράγοντες, που επηρεάζουν την υγεία και την ευεξία.

Γονιδιωματική Διατροφή & Άσκηση

H Διατροφογονιδιωματική (Διατροφογενετική & Διατροφογενομική) είναι το επιστημονικό πεδίο που εξετάζει τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ γονιδίων και διατροφής σε σχέση με την υγεία. Εξατομικευμένη Διατροφή και Άθληση ορίζεται ως το σύνολο των ειδικά σχεδιασμένων συμβουλών διατροφής που βασίζονται στις προσωπικές πληροφορίες γονότυπου, φαινότυπου και τρόπου ζωής του ατόμου και στοχεύουν σε προσαρμογή της διατροφικής και αθλητικής συμπεριφοράς για καλύτερη υγεία.

Το DNA είναι ο γενετικός μας κώδικας, ο οποίος είναι μοναδικός για τον καθέναν μας.

Ποια είναι τα οφέλη της γενετικής ανάλυσης στις  έγκυες και στις νέες μητέρες;

Διατροφή

Η περίοδος της εγκυμοσύνης και της γαλουχίας είναι ιδιαίτερα απαιτητική για τη νέα μητέρα από άποψη θρεπτικών συστατικών. Για παράδειγμα, ένα ιδιαίτερα σημαντικό θρεπτικό συστατικό από την έναρξη της εγκυμοσύνης είναι το φολικό οξύ, και γι’ αυτό το λόγο συνήθως οι εγκυμονούσες λαμβάνουν κάποιο συμπλήρωμα. Το γονίδιο MTHFR (Methylenetetrahydrofolate Reductase) σχετίζεται με την απορρόφηση του φολικού οξέος. Έρευνες δείχνουν ότι ο πολυμορφισμός rs1801133 του γονιδίου MTHFR σχετίζεται με μειωμένο μεταβολισμό φολικού οξέος έως και κατά 60%, αυξάνοντας τον κίνδυνο για ανεπάρκεια στη μητέρα και ανωμαλίες του νευρικού σωλήνα στο έμβρυο. Αντίστοιχα, υπάρχουν γενετικοί πολυμορφισμοί που σχετίζονται με την απορρόφηση θρεπτικών συστατικών, όπως οι βιταμίνες Α, C, D, B6, και Β12, καθώς και ιχνοστοιχεία, όπως το ασβέστιο, ο σίδηρος και το μαγνήσιο. Όλα αυτά τα θρεπτικά συστατικά σχετίζονται με αναπτυξιακές ανάγκες του εμβρύου, και κατ’ επέκταση της μητέρας. Πέρα από τις ανάγκες της εγκυμοσύνης και της γαλουχίας, η νέα μητέρα μετά τη γέννα συνήθως καλείται να χάσει τα «περιττά» κιλά της εγκυμοσύνης. Ενώ οι κλασικές διατροφικές προσεγγίσεις χαρακτηρίζονται από μείωση λιπαρών και υδατανθράκων και αύξηση πρωτεϊνών, αυτό το σχήμα δε βρίσκει την ίδια ανταπόκριση σε όλους. Για παράδειγμα, από τη βιβλιογραφία καταγράφεται ότι μόνο τα άτομα που φέρουν το αλληλόμορφο Τ του πολυμορφισμού rs9939609 του γονιδίου FTO ανταποκρίνονται σε μια διατροφή υψηλή σε πρωτεΐνες (1,2 – 1,5 g / κιλό σωματικού βάρους) στη ρύθμιση της όρεξής τους και στη μείωση του σωματικού τους βάρους.

 Άθληση

Μερικά από τα πιο σημαντικά στοιχεία που μπορούμε να συλλέξουμε μέσω της γενετικής ανάλυσης σε νέες μαμάδες είναι η αεροβική ικανότητα, η καρδιοαναπνευστική αντοχή και το αν υπάρχει προδιάθεση για τραυματισμούς των τενόντων. Για παράδειγμα, πολλές μητέρες, αν όχι όλες, θέλουν να χάσουν γρήγορα τα κιλά της εγκυμοσύνης. Γνωρίζοντας ο αθλητικός επιστήμονας την αεροβική ικανότητα και την καρδιοαναπνευστική αντοχή της μητέρας μέσω της γενετικής ανάλυσης, μπορεί να συντάξει ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα γυμναστικής και αερόβιας άσκησης με στόχο την καύση λίπους και κατά συνέπεια την απώλεια βάρους. Δίχως τη γνώση που προσφέρει η γενετική ανάλυση, ένα μη εξατομικευμένο πλάνο γυμναστικής, μπορεί να επιφέρει υπερκόπωση, ή ακόμα, λόγω ενός έντονου προγράμματος να αυξηθεί η ζήτηση για ζάχαρη και ως αποτέλεσμα η νέα μητέρα αντί να χάσει βάρος, να αυξήσει. Από την άλλη μεριά, ένα μέτριο και εύκολο πρόγραμμα εκγύμνασης σε μια μητέρα που γενετικά έχει υψηλή αεροβική ικανότητα, θα οδηγούσε σε ψυχολογική φόρτιση, μην βλέποντας τα επιθυμητά αποτελέσματα. Σημαντική, επίσης, είναι η γνώση της γενετικής  προδιάθεσης για τραυματισμούς στους τένοντες, διότι μια νέα μητέρα μετά (όπως και κατά τη διάρκεια) την εγκυμοσύνη είναι σχετικά πιο επιρρεπής σε τέτοιου είδους τραυματισμούς. Οι τενοντοπάθειες μετά την άσκηση ή την έντονη και σκληρή εργασία είναι συχνές, οπότε σωστές ασκήσεις με βάση τα λάστιχα, όπως και ατομικές μαλάξεις (Lacrosse ball) είναι σημαντικές, ιδιαίτερα σε νέες μητέρες με γενετικά υψηλό ρίσκο τραυματισμών.

Σημαντικά στοιχεία που συλλέγονται μέσω της γενετικής ανάλυσης σε νέες μαμάδες είναι η αεροβική ικανότητα, η καρδιοαναπνευστική αντοχή και το αν υπάρχει προδιάθεση για τραυματισμούς των τενόντων.

Ποια είναι τα οφέλη της γενετικής ανάλυσης στα Νεογέννητα και τα παιδιά;

Το DNA δεν αλλάζει, παραμένει αμετάβλητο από τη γέννησή μας. Όσο νωρίτερα, λοιπόν, γνωρίσουμε το γονιδίωμά μας, τόσο μεγαλύτερη η αξία του στην πρόληψη και τη βέλτιστη υγεία. Επομένως, το τεστ DNA γίνεται μία φορά και είναι χρήσιμο για μια ζωή.

Διατροφή

Τους 6 πρώτους μήνες της ζωής το νεογέννητο τρέφεται αποκλειστικά με γάλα (μητρικό ή σε σκόνη), το οποίο είναι και πλήρες διατροφικά για τις ανάγκες του. Κατά το δεύτερο εξάμηνο της ζωής γίνεται σταδιακά η εισαγωγή των στερεών τροφών, καθώς αυξάνονται οι ανάγκες του μωρού σε ενέργεια, αλλά και σε θρεπτικά συστατικά.

Η γενετική προδιάθεση του βρέφους για ανεπάρκεια σε θρεπτικά συστατικά (βιταμίνες Α, C, D, B6, φολικό οξύ, Β12 και ασβέστιο, σίδηρος μαγνήσιο), αν υπάρχει, σε συνάρτηση με τις αυξημένες ανάγκες του, καθιστούν ιδιαίτερα χρήσιμη την έγκαιρη γνώση των γονιδίων του για την πρόληψη ανεπάρκειας. Δεδομένου ότι όλα αυτά τα θρεπτικά συστατικά είναι απαραίτητα για τη σωματική και νοητική ανάπτυξη του παιδιού, το γενετικό τεστ, σε συνδυασμό με την οδηγία του παιδιάτρου, θα βοηθήσει στη φυσιολογική του ανάπτυξη.

Επίσης, η έγκαιρη γνώση της προδιάθεσης εμφάνισης παθήσεων στην ενήλικη ζωή, όπως η παχυσαρκία, το μεταβολικό σύνδρομο και τα καρδιαγγειακά, οι οποίες σχετίζονται με τη διατροφή και τον τρόπο ζωής, θα βοηθήσει στην πρόληψη και διαχείριση αυτών πολύ πριν την εμφάνιση συμπτωμάτων.

 Άθληση

Γνωρίζοντας από πολύ νωρίς την γενετική προδιάθεση του παιδιού για αυξημένη απόδοση σε αθλήματα αντοχής ή δύναμης, μπορούν οι γονείς να επιλέξουν με μεγαλύτερη ακρίβεια το καταλληλότερο άθλημα για το παιδί τους.

Για παράδειγμα, εάν ένα παιδί έχει την γενετική προδιάθεση για αθλήματα αντοχής, τότε το ποδόσφαιρο, το μπάσκετ, ο στίβος και συγκεκριμένα οι μεγάλες αποστάσεις (800 m, 5000 m, 10000 m), ακόμη και το τρίαθλο ή και το δέκαθλο φαντάζουν ιδανικά. Εάν το παιδί έχει γενετική προδιάθεση για αθλήματα δύναμης, τότε αντίστοιχα αθλήματα όπως, το χάντμπολ, η σφαιροβολία και το ακόντιο είναι μερικά από αυτά στα οποία ενδεχόμενα θα έχει θετική απόδοση.

Έτσι, μπορεί στοχευμένα με ένα σωστό, δομημένο και μακροχρόνιο εξειδικευμένο πρόγραμμα προπόνησης να καταφέρει τη μέγιστη απόδοση με βάση τις δυνατότητές του στο άθλημα που θα επιλέξει, με στόχο ακόμα και τον πρωταθλητισμό.

Γενετικά τεστ χρησιμοποιούνται ήδη στον πρωταθλητισμό με έμφαση την εκτίμηση επιδόσεων, την αθλητική ανάπτυξη, την αξιολόγηση του ρίσκου τραυματισμών, την εξατομικευμένη αποκατάσταση, ακόμα και την αναγνώριση ταλέντων. Εκτιμάται επίσης ότι η αποδοχή και η χρήση της γενετικής ανάλυσης στον αθλητισμό θα δει μεγάλη αύξηση τα επόμενα χρόνια.

Το DNA δεν αλλάζει, παραμένει αμετάβλητο από τη γέννησή μας. Όσο νωρίτερα γνωρίσουμε το γονιδίωμά μας, τόσο μεγαλύτερη η αξία του στην πρόληψη και τη βέλτιστη υγεία.