Σακχαρώδης Διαβήτης

Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι μια μεταβολική νόσος, η οποία χαρακτηρίζεται από διαταραχή του μεταβολισμού της γλυκόζης, των λιπιδίων και των πρωτεϊνών, και οφείλεται σε πλήρη ή μερική ή σχετική έλλειψη ινσουλίνης έχοντας ως αποτέλεσμα την αύξηση της συγκέντρωσης του σακχάρου στο αίμα (υπεργλυκαιμία). Ο σακχαρώδης διαβήτης αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις της δημόσιας υγείας του 21ου αιώνα, καθώς προσβάλλει ένα μεγάλο ποσοστό ασθενών παγκοσμίως.

Οι τύποι Σακχαρώδη Διαβήτη είναι:

• Σακχαρώδης διαβήτης τύπου Ι που οφείλεται  σε καταστροφή των β-κυττάρων του παγκρέατος τα οποία είναι υπεύθυνα για την παραγωγή της ινσουλίνης, με αποτέλεσμα την ολική έλλειψη αυτής. Ο τύπος αυτός αποτελεί την κυριότερη αιτία διαβήτη σε παιδιά, μπορεί όμως να προσβάλλει και τους ενήλικες. Η έλλειψη έκκρισης ινσουλίνης και η επακόλουθη υπεργλυκαιμία οδηγεί σε εμφάνιση συμπτωμάτων, όπως πολυδιψία, πολυουρία, γλυκοζουρία, πολυφαγία με μείωση του σωματικού βάρους, έντονη κόπωση και εν τέλει διαβητική κετοοξέωση.
• Σακχαρώδης διαβήτης τύπου ΙΙ που οφείλεται σε προοδευτική μείωση της έκκρισης ινσουλίνης από τα β-κύτταρα του παγκρέατος. Ο τύπος αυτός σχετίζεται στενά με την παχυσαρκία, την ινσουλινο-αντίσταση, και προσβάλει ανθρώπους ασχέτως ηλικίας, κυρίως ενήλικες, αλλά με την άνοδο της συχνότητας της παχυσαρκίας στα παιδιά βλέπουμε τα τελευταία χρόνια να εμφανίζεται και σε αυτά. Ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου ΙΙ είναι μια σιωπηλή πάθηση διότι στα αρχικά στάδια της νόσου συνήθως δεν εμφανίζονται καθόλου συμπτώματα. Ο ασθενής μπορεί για χρόνια να πάσχει χωρίς να το γνωρίζει και όταν εκδηλωθεί η νόσος το 50 % των β-κυττάρων έχουν καταστραφεί.

Πρόληψη Σακχαρώδη Διαβήτη

Όπως και σε πολλές άλλες νόσους, η πρόληψη του Σακχαρώδη Διαβήτη αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο στην προσέγγιση αυτού του μείζονος προβλήματος. Σημασία έχει η σωστή διατροφή, η άσκηση, η διατήρηση φυσιολογικού σωματικού βάρους και η ενδελεχής διερεύνηση και παρακολούθηση από τον ειδικό ενδοκρινολόγο.

Διάγνωση και θεραπευτική αντιμετώπιση Σακχαρώδη Διαβήτη

Η έγκαιρη διάγνωση του σακχαρώδη διαβήτη αποτελεί το πρώτο και σημαντικότερο βήμα στην ορθή αντιμετώπιση ενός ασθενούς. Όσο πιο άμεσα εντοπιστεί ο διαβήτης και όσο πιο έγκαιρα αντιμετωπιστεί θεραπευτικά, τόσο καλύτερη αναμένεται να είναι και η πρόγνωσή του. Εξίσου σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση του σακχαρώδη διαβήτη παίζουν:

• η εκπαίδευση του διαβητικού ασθενούς σε σχέση με τις διαιτητικές του συνήθειες, την αύξηση της σωματικής άσκησης και την υιοθέτηση από τον ασθενή ενός πιο υγιεινού τρόπου ζωής
• η εκπαίδευση του διαβητικού ασθενούς στον αυτοέλεγχο του σακχάρου και τη χορήγηση ινσουλίνης.
• την εξάλειψη των παραγόντων που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης των χρόνιων επιπλοκών του διαβήτη (πχ τη διακοπή του καπνίσματος, έλεγχος αρτηριακής πίεσης και επιπέδων χοληστερόλης).

Κάθε ασθενής με σακχαρώδη διαβήτη είναι μία διαφορετική οντότητα, έχει διαφορετικές καθημερινές ανάγκες, διαφορετική ινσουλίνο-ευαισθησία και αντίσταση, διαφορετικό τρόπο ζωής και επαγγελματική ενασχόληση. Συνεπώς, η εξατομίκευση αποτελεί  τον ακρογωνιαίο λίθο της ορθής αντιμετώπισης του σακχαρώδη διαβήτη. Ο ενδοκρινολόγος είναι αυτός που θα επιλέξει τη θεραπευτική αγωγή που είναι ενδεδειγμένη για κάθε ασθενή, μέσα από την πληθώρα των νέων φαρμάκων που κυκλοφορούν.
Επιπλέον, καθώς το μονοπάτι της ινσουλίνης εμπλέκεται ενεργά στη σωστή λειτουργία πολλών συστημάτων του οργανισμού, ο ενδοκρινολόγος, μέσω των γνώσεων που κατέχει, μπορεί να προλάβει και να αντιμετωπίσει ορθά οποιαδήποτε άλλη συνοδευόμενη ορμονική διαταραχή. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι οι γυναίκες με σακχαρώδη διαβήτη, οι οποίες συχνά εμφανίζουν διαταραχές της εμμήνου ρύσης, ανωοθυλακιορρηξία και υπογονιμότητα.

 Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΜΟΝΟΠΑΤΙΟΥ ΤΗΣ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗΣ

Στο πλαίσιο αυτό, το Τμήμα Ενδοκρινολογίας είναι ένα από τα λίγα κέντρα που διαθέτει ένα σύγχρονο εργαλείο στην αξιολόγηση και θεραπευτική αντιμετώπιση των ασθενών με σακχαρώδη διαβήτη. Πρόκειται για το σύστημα 24ωρης καταγραφής γλυκόζης που τοποθετείται σαν ένα αυτοκόλλητο στο δέρμα συνήθως στην κοιλιακή χώρα του υποψήφιου ασθενούς για 4-7 ημέρες και μετρά την γλυκόζη αίματος καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας, δημιουργώντας ημερήσιες καμπύλες διακύμανσης των τιμών του σακχάρου.

Στην εικόνα 4  χαρακτηριστικά φαίνεται α) πριν την τροποποίηση της θεραπείας οι διακυμάνσεις των τιμών του σακχάρου καθόλο το 24ωρο, επί τέσσερις ημέρες, τα διαφορετικά χρώματα αντιστοιχούν σε διαφορετικές ημέρες  β) ο ίδιος ασθενής μετά την αλλαγή της θεραπείας: απεικονίζεται η ρύθμιση των 24ωρων διακυμάνσεων της γλυκόζης του, ενώ παράλληλα καταγράφει την ημερήσια διατροφή του. Μέσω αυτών, ο ενδοκρινολόγος είναι σε θέση να προχωρήσει σε προσαρμογές της θεραπευτικής αγωγής των ασθενών, προκειμένου να επιτευχθεί  βέλτιστη γλυκαιμική ρύθμιση.

ΣΥΝΕΧΗΣ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΓΛΥΚΟΖΗΣ (CGM)