Παχυσαρκία: Η συμβολή του γαστρεντερολόγου στην αντιμετώπισή της

Γράφει ο
Γεώργιος Αναγνωστόπουλος
Γαστρεντερολόγος, Διευθυντής της Γαστρεντερολογικής Κλινικής του ΜΗΤΕΡΑ

Η παχυσαρκία είναι ένα διαρκώς αυξανόμενο σοβαρό πρόβλημα σχεδόν σε ολόκληρο τον δυτικό κόσμο. Αποτελεί παράγοντα κινδύνου για πολλές νόσους του πεπτικού συστήματος, όπως η παλινδρομική νόσος, ο οισοφάγος Barrett, το αδενοκαρκίνωμα του οισοφάγου, ο καρκίνος του παχέος εντέρου, η μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος και το ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα.

Ο ρόλος της ενδοσκόπησης πριν από ένα βαριατρικό χειρουργείο παραμένει αμφιλεγόμενος. Οι πιο συχνές ενδείξεις για ενδοσκόπηση στον βαριατρικό ασθενή μετά την εγχείρηση περιλαμβάνουν την εκτίμηση συμπτωμάτων, την αντιμετώπιση επιπλοκών και την εκτίμηση των λόγων αποτυχίας της εγχείρησης.

Είναι πάρα πολύ σημαντικό για τον ενδοσκόπο να είναι γνώστης της μετεγχειρητικής ανατομίας και να εργαστεί με τους χειρουργούς έτσι ώστε το αποτέλεσμα να είναι το καλύτερο δυνατό και το πιο ασφαλές.

Η ενδοσκόπηση έχει ταυτόχρονα και θεραπευτικό ρόλο στον παχύσαρκο ασθενή. Πολλές μέθοδοι έχουν αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια με σκοπό την απώλεια βάρους του παχύσαρκου ασθενούς χωρίς να χρειαστεί να υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση. Το 1985 πρωτοεισήχθησαν στην αγορά τα ενδοσκοπικά μπαλόνια που τοποθετούνται στο στομάχι με σκοπό να μειωθεί ο ωφέλιμος όγκος του στομάχου και να απωλέσει βάρος ο ασθενής.

Τα τελευταία χρόνια έχει αναπτυχθεί η Εndoscopic Sleeve Gastroplasty, τεχνική που αποσκοπεί στη μείωση του γαστρικού χώρου με την τοποθέτηση ραμμάτων κατά τη διάρκεια της ενδοσκόπησης, ώστε το τελικό αποτέλεσμα να προσομοιάζει με μια Sleeve Gastrectomy. Τοποθετούνται ράμματα ολικού πάχους στο γαστρικό τοίχωμα, από την προπυλωρική μοίρα μέχρι τη γαστροοισοφαγική συμβολή μέσω μιας συγκεκριμένης πολύπλοκης τεχνικής. Η τεχνική ήδη χρησιμοποιείται σε πολλά κέντρα στην Ευρώπη.

Άλλες ενδοσκοπικές τεχνικές για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας αποτελούν τα ενδοσκοπικά bypass όπως:

1. Το σύστημα EndoBarrier, που είναι ένα δωδεκαδακτυλονηστιδικό bypass με τη χρήση ενός υλικού φτιαγμένου από Teflon, το οποίο αγκιστρώνεται στον βολβό και εκτείνεται μέχρι τη νήστιδα και εμποδίζει την απορρόφηση των συστατικών στο δωδεκαδάκτυλο. Η τεχνική είναι ακόμα σε στάδιο μελέτης.
2. Το Endoscopic Duodenal Mucosal Resurfacing, το οποίο κάνει remodeling του βλεννογόνου του δωδεκαδάκτυλου και φαίνεται ότι θα είναι πολύ χρήσιμο σε ασθενείς με Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου II που χρειάζονται απώλεια βάρους.

Η ενδοσκόπηση συνεπώς έχει μεγάλη σημασία για τον βαριατρικό ασθενή στην αντιμετώπιση των επιπλοκών, στην εκτίμηση της αποτελεσματικότητας της εγχείρησης και πιθανά στο μέλλον να αποτελέσει μια εναλλακτική λύση σε ασθενείς που θέλουν να χάσουν βάρους και είτε είναι ακατάλληλοι είτε δεν θέλουν να χειρουργηθούν.